ABRvS 13 november 2024, ECLI:NL:RVS:2024:4613 – Onderzoek NLA nalv verplichte melding zwaar arbeidsongeval is nog niet gericht op opleggen van een boete. Nemo tenetur dus nog niet van toepassing.

Nemo tenetur-beginsel

7.       [appellant sub 2A] en [appellante sub 2B] betogen dat het opleggen van de boete in strijd is met het zogeheten nemo tenetur-beginsel (het recht dat niemand kan worden gedwongen aan zijn eigen veroordeling mee te werken). Zij stellen dat [appellante sub 2B] op grond van artikel 9, eerste lid, van de Arbowet onder bedreiging van een boete gedwongen is het ongeval te melden. Uitsluitend naar aanleiding van die melding heeft de arbeidsinspectie een onderzoek ingesteld en heeft de minister uiteindelijk een boete opgelegd. Hiermee is het nemo tenetur-beginsel geschonden, aldus [appellant sub 2A] en [appellante sub 2B]

7.1.    Artikel 9, eerste lid, van de Arbowet luidt:

“De werkgever meldt arbeidsongevallen die leiden tot de dood, een blijvend letsel of een ziekenhuisopname direct aan de daartoe aangewezen toezichthouder en rapporteert hierover desgevraagd zo spoedig mogelijk aan deze toezichthouder.”

7.2.    Volgens het boeterapport werd het arbeidsongeval op 18 februari 2020 als volgt gemeld: “Het rangschikken van massief stalen staf in een pallet. Het materiaal viel om, zijn reflex was om dit tegen te houden. Hierdoor kwam zijn vinger tussen het materiaal. Zijn rechterwijsvinger is beschadigd. Hij droeg wel veiligheidshandschoenen”.

Naar aanleiding van deze melding heeft de arbeidsinspectie een onderzoek ingesteld, wat heeft geleid tot het boeterapport.

Het nemo tenetur-beginsel geldt zodra er een ‘criminal charge’ is tegen een justitiabele. Zoals de Afdeling in de uitspraak van 26 juli 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2862, heeft overwogen, is er een ‘criminal charge’ zodra een controleonderzoek niet meer uitsluitend het karakter heeft van een controleonderzoek in het kader van toezicht en een juiste naleving van de wet, maar gericht is op het opleggen van een boete. [appellante sub 2B] was op grond van artikel 9, eerste lid, van de Arbowet verplicht het ongeval te melden. Het onderzoek dat de Arbeidsinspectie naar aanleiding van die melding heeft ingesteld, was geen controle met het oog op het opleggen van een boete maar een onderzoek in het kader van de uitoefening van toezicht op de naleving van de wet. Reeds hierom is er geen strijd met het nemo tenetur-beginsel.

https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:RVS:2024:4613