Rb. Noord-Holland 2 januari 2023, ECLI:NL:RBNHO:2023:331 – last om naast keuken, toilet en badkamer, ook leidingwerk te verwijderen, strekt niet te ver “omdat met verwijdering van slechts alle slaapvoorzieningen de achterzijde van het bedrijfspand eenvoudig weer geschikt kan worden gemaakt voor bewoning”.

Is het bestreden besluit in strijd met het proportionaliteit- en subsidiariteitsbeginsel?

9.1

Eiser betoogt dat verweerder handelt in strijd met het proportionaliteit- en subsidiariteitsbeginsel, omdat ook alle leidingen en zaken als keukens verwijderd moeten worden. Dit gaat veel verder dan het beëindigen van bewoning. Eiser kan samen met zijn gezin de voorzieningen nog gebruiken. Ter onderbouwing van zijn betoog verwijst eiser naar de uitspraak van de Raad van State van 18 januari 2017, ECLI:NL:RVS:2017:92.

9.2

Verweerder stelt zich op het standpunt dat het verwijderen van het leidingwerk tot doel heeft om te voorkomen dat de te verwijderen voorzieningen eenvoudig kunnen worden teruggeplaatst en aangesloten en dus om herhaling van de overtreding te voorkomen. Dit onderdeel van de herstelmaatregelen is noodzakelijk om dit doel te bereiken en er is daarom geen sprake van strijd met de beginselen van disproportionaliteit en subsidiariteit. De situatie zoals in de door eiser genoemde uitspraak van de Afdeling van 18 januari 2017 doet zich volgens verweerder in dit geval niet voor.

9.3

Verweerder heeft eiser in redelijkheid kunnen gelasten om of de keuken, of het toilet of de badkamer inclusief het leidingwerk tot aan de aansluiting in de vloer of muur te verwijderen en verwijderd te houden, omdat met verwijdering van slechts alle slaapvoorzieningen de achterzijde van het bedrijfspand eenvoudig weer geschikt kan worden gemaakt voor bewoning. De last strekt daarom niet verder dan nodig is om de overtreding te beëindigen. Bovendien mag eiser, zo bleek ter zitting, het pand ook in overeenstemming brengen met de bouwvergunning uit 1998 die aan de rechtsvoorganger, het taxibedrijf De Vries Cars is verleend voor kantoor, personeelsverblijf/-kantine en slaapwachtruimte. De verwijzing van eiser naar de uitspraak van de Raad van State van 18 januari 2017 maakt dit niet anders, omdat in die uitspraak een andersoortige situatie aan de orde was.

https://uitspraken.rechtspraak.nl/#!/details?id=ECLI:NL:RBNHO:2023:331