Voor het symposium van de Raad van State, het College van Beroep voor het bedrijfsleven en de Centrale Raad van Beroep op 19 januari 2023 over 10 jaar conclusies in het bestuursrecht (https://www.raadvanstate.nl/bestuursrechtspraak/10-jaar-conclusie-en-grote-kamer/) trad ik samen met Judith Boeree (CRvB) op verzoek van Bart Jan van Ettekoven op als moderator van een discussie.

Met behulp van de afdeling voorlichting van de Raad van State hebben Judith en ik input verzameld vanuit het vakgebied over wat nu eens interessante onderwerpen zouden zijn om in de toekomst uit te zoeken. De kwaliteit van die reacties was ontzettend hoog en de reacties kwamen echt uit alle hoeken van het bestuursrecht, dus dat was een heel geslaagd experiment.

Die reacties vormde de basis voor een interessante discussie met de deelnemers van het symposium over waar een A-G zich over zou moeten buigen. Wat mij opviel was dat één onderwerp vaak in de reacties terugkwam: het bewijsrecht en de rol van deskundigen en software daarin. Wat moet een rechter eigenlijk met AERIUS en hoe waardeer je het bewijs van een medisch deskundige? En wanneer moet de burger met een tegenrapport komen? En wat als hij zich dat niet zo goed kan veroorloven? Moet er niet een soort bestuursrechtelijke bewijsopdracht komen waarin de burger uitgelegd krijgt wat hij precies moet gaan aantonen?

Veel stof tot nadenken en dus wellicht ook een mooi onderwerp voor een conclusie van een A-G. Maar ja, elke conclusie kost ongeveer €100.000,-, zo hoorde wij tijdens het symposium. Echt een handzaam onderwerp is het ook niet, dus dat wordt een forse (en dus kostbare) conclusie…

Dus toen ik het s’avonds nog eens rustig liet bezinken, dacht ik: misschien biedt ChatGPT hier wel uitkomst. Die kan de conclusie in een handomdraai schrijven en dat scheelt de bestuurders weer de sores van waar het geld vandaan moet komen om de conclusie te laten schrijven.

Zodoende heb ik ChatGPT alvast gevraagd om een poging te doen om die conclusie te schrijven. De conclusie is verfrissend kort en krachtig kan ik zeggen, maar dit gaat duidelijk (nog) niet de oplossing zijn. We moeten dus maar hopen dat de hoogste bestuursrechters er brood in zien om het onderwerp uit te laten diepen.

Grappig detail: als je ChatGPT vraagt om de conclusie niet als “een advocaat-generaal” te schrijven, maar specifiek als “advocaat-generaal Wattel”, dan genereert hij een aanzienlijk langer antwoord.