Is de burgemeester bevoegd tot het laten inslapen van Buddy?

8.       De burgemeester heeft zich in het besluit van 22 november 2022 op het standpunt gesteld dat hij op grond van artikel 5:30, vijfde lid, van de Awb, bevoegd is om Buddy te herplaatsen of hem te laten inslapen, als verkoop van Buddy niet mogelijk is.

In de hiervoor, onder 7, genoemde uitspraak van 30 juni 2021 heeft de Afdeling overwogen dat een hond op grond van artikel 5:29 en 5:30 van de Awb slechts tijdelijk, tegen de wil van de rechthebbende aan diens beschikkingsmacht kan worden onttrokken. Dat impliceert dat die artikelen ook geen bevoegdheid geven aan de burgemeester om een hond te herplaatsen of in te laten slapen. De Afdeling ziet aanleiding die uitspraak als volgt te nuanceren.

8.1.    Artikel 5:29 en 5:30 van de Awb gaan over de toepassing van bestuursdwang door het meevoeren en opslaan van zaken. Op grond van artikel 3:2a, eerste en tweede lid, van het Burgerlijk Wetboek, zijn dieren geen zaken, maar zijn bepalingen met betrekking tot zaken wel op dieren van toepassing met inachtneming van de op wettelijke voorschriften en regels van ongeschreven recht gegronde beperkingen, verplichtingen en rechtsbeginselen, alsmede de openbare orde en de goede zeden. De toepassing van artikel 5:30, vijfde lid, van de Awb op dieren wordt in het geval van honden beperkt door artikel 2.10 van de Wet dieren, in samenhang gelezen met artikel 1.9 van het Besluit houders van dieren. Op grond van die bepalingen is het verboden om honden te doden. Een uitzondering op dat verbod is het in artikel 1.10, aanhef en onder e, van het Besluit houders van dieren genoemde geval, waarin een dier niet te corrigeren gevaarlijke gedragskenmerken vertoont. Dat betekent dat, nu de burgemeester bevoegd was om Buddy in beslag te nemen, hij op grond van artikel 5:30 van de Awb ook bevoegd is te besluiten om Buddy te laten inslapen wanneer deze hond niet te corrigeren gevaarlijk gedrag vertoont.

8.2.    Zoals hiervoor onder 6.2 is overwogen, volgt uit de risicoanalyse van 9 september 2022 dat Buddy een zeer groot risico vormt voor volwassenen, kinderen en andere honden. Als Buddy aanvalt richt hij zich op de keel, waardoor de kans op zwaar letsel groot is. Hij vertoont al op jonge leeftijd zeer complex en risicovol probleemgedrag. Dit gedrag is te complex om te trainen. De gedragsdeskundige adviseert Buddy te laten inslapen. Zoals hiervoor onder 6.1 is overwogen, mocht de burgemeester uitgaan van de risicoanalyse van de gedragsdeskundige. Naar het oordeel van de Afdeling heeft de burgemeester hiermee voldoende aannemelijk gemaakt dat er sprake is van niet te corrigeren, gevaarlijke gedragskenmerken bij Buddy. De burgemeester is dus bevoegd om Buddy te laten inslapen. Vervolgens moet de vraag worden beantwoord of het gebruik van de bevoegdheid, met inachtneming van de relevante omstandigheden van het geval, evenredig is in verhouding tot het daarmee te dienen doel.

Is het laten inslapen van Buddy evenredig?

8.3.    Uit de risicoanalyse van 9 september 2022 volgt dat herplaatsing geen optie is, omdat het probleemgedrag van Buddy niet trainbaar is.

Daarnaast heeft de burgemeester in de beroepsfase verzocht om een herbeoordeling van het gedrag van Buddy. Op 2 december 2023 is de risicoanalyse van 9 september 2022 door de gedragsdeskundige aangevuld. Uit de aanvulling volgt dat Buddy tijdens de opvangperiode meerdere keren is bezocht door de gedragsdeskundige. Buddy blijft risicovol gedrag vertonen naar mensen en andere honden. Tijdens de opvangperiode is Buddy ontsnapt uit zijn kennel. Toen heeft er opnieuw een bijtincident plaatsgevonden. Buddy is een andere hond naar de keel gevlogen en heeft ook een medewerker van de opvang verwond bij het terugplaatsen in zijn kennel. De conclusie van de aanvulling van de risicoanalyse is dat Buddy een zeer groot risico blijft vormen voor de samenleving. De kans op bijtincidenten is zeer groot, ook los van de huidige eigenaar. Daarbij is de bijtintensiteit en -stijl van Buddy erop gericht om zoveel mogelijk schade aan te richten aan het slachtoffer, met mogelijk de dood tot gevolg. Daarnaast is de huidige situatie niet goed voor het welzijn van Buddy. Doordat hij alleen veilig gehouden kan worden geïsoleerd in een kennel, kan niet voorzien worden in zijn natuurlijke behoeften. Geadviseerd wordt om Buddy zo snel mogelijk te laten inslapen.

Tot slot heeft de burgemeester in hoger beroep een aanvullend advies van de gedragsdeskundige overgelegd met betrekking tot het welzijn van Buddy. Daaruit volgt dat Buddy door zijn gedrag al maandenlang alleen in een kennel leeft waardoor de mogelijkheid tot beweging zeer klein is, sociaal contact met mensen en soortgenoten onmogelijk is en hij geen mogelijkheden heeft om zichzelf te kalmeren. Buddy verkeert in een zeer slechte emotionele staat en is daardoor mentaal ongezond. Behandeling op verbetering van zijn welzijn is onmogelijk door de verhoogde veiligheidsrisico’s. Ook kan daardoor zijn fysieke gezondheidssituatie niet worden vastgesteld. Verandering van locatie zal niet leiden tot welzijnsverbetering, omdat Buddy ook op een andere locatie beperkt zal moeten worden om bijtincidenten te voorkomen. De toekomst van Buddy is uitzichtloos onder hevig lijden.

8.4.    De Afdeling begrijpt dat het laten inslapen van Buddy een vergaande maatregel is. Het laten inslapen van een dier moet gezien worden als een ultimum remedium. Aan de motivering van het besluit om een dier te laten inslapen moeten dan ook hoge eisen worden gesteld. De Afdeling is van oordeel dat de burgemeester zorgvuldig te werk is gegaan, door na de eerste risicoanalyse nog twee keer een aanvullend advies van de gedragsdeskundige te vragen. Met de risicoanalyse en de aanvullingen daarop heeft hij voldoende gemotiveerd waarom er in het geval van Buddy geen minder vergaande maatregelen mogelijk zijn. Buddy vertoont niet te corrigeren, gevaarlijke gedragskenmerken. De kans op herhaling van een bijtincident is zeer groot, met mogelijk zeer ernstige gevolgen. Buddy kan ook bij een andere eigenaar dan [appellant] alleen permanent in afzondering in een kennel gehouden worden, met grote risico’s voor de verzorgers. Onder deze omstandigheden is het besluit van de burgemeester om Buddy te laten inslapen, als uiterst middel, niet onevenredig in verhouding tot het daarmee te dienen doel.

8.5.    Het betoog slaagt niet.

https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:RVS:2024:4083